Het is niet makkelijk om een verslaving zelf te overwinnen. Vaak is er een langdurige periode waarin het gebruik steeds weer toeneemt, waarbij iemand steeds meer nodig heeft om zich goed te voelen. Op een bepaald moment lijkt er geen weg meer terug te zijn. De verslaving heeft een grote rol in het dagelijks leven gekregen en professionele hulp is dan noodzakelijk om deze te overwinnen. Ken je iemand die worstelt met een verslaving en wil je hem of haar graag ondersteunen? Luisteren en praten zijn dan effectieve manieren om iemand een stap in de juiste richting te laten zetten. Toch is het wel zo dat alleen professionele hulp echt kan zorgen voor duurzame hulp bij een verslaving. Het 12-stappenprogramma is hierbij een veelgebruikte en bewezen aanpak.
Wat houdt het 12-stappenprogramma precies in?
Je hebt er vast wel eens van gehoord: het 12-stappenprogramma. Het eerste 12-stappenprogramma werd in 1935 geïntroduceerd door de Anonieme Alcoholisten, een Amerikaanse organisatie. De twee oprichters ontdekten dat praten over een verslaving meer effect had dan medicijnen, sessies bij psychiaters of opnames in klinieken. Door anderen uit te nodigen om mee te praten, ontwikkelden ze een programma waar in stappen wordt gewerkt aan het overwinnen van een verslaving. Het programma bleek zo succesvol dat het later ook werd toegepast op andere problemen. De kern van het programma is dat je in groepsverband erkent dat je verslaafd bent en dat je de controle hebt verloren. Vervolgens onderzoek je samen met de groep en een mentor welke fouten je in het verleden hebt gemaakt. De kracht van het programma ligt niet alleen in de professionele begeleiding, maar ook in de steun van anderen die hetzelfde hebben meegemaakt.
Wat zijn de 12 stappen?
We geven je kort even een overzicht van de 12 stappen die gebruikt worden.
Stap 1: de eerste en misschien wel belangrijkste stap is het erkennen dat je een verslaving hebt en dat je de controle kwijt bent. Het moge duidelijk zijn dat zonder erkenning herstel niet mogelijk is.
Stap 2: hier geef je toe dat je hulp nodig hebt om van je verslaving af te komen.
Stap 3: deze stap vraagt om acceptatie: je moet bereid zijn om de hulp die er wordt aangeboden ook daadwerkelijk te ontvangen.
Stap 4: je maakt een eerlijke en volledige inventarisatie van je leven en gedrag.
Stap 5: zoek een vertrouwenspersoon bij wie je je verhaal kunt doen.
Stap 6: deze stap vraagt om inzicht in je tekortkomingen en zwakke punten, hoe moeilijk dat soms ook kan zijn.
Stap 7: toon bereidheid om actief aan je gedrag en houding te werken.
Stap 8: maak een lijst van mensen die door jouw gedrag benadeeld zijn, met het doel om dit goed te maken.
Stap 9: neem contact op met de personen op jouw lijst en probeer de schade die je hebt veroorzaakt te herstellen.
Stap 10: leer om je fouten direct toe te geven en blijf jezelf kritisch observeren.
Stap 11: zoek rust in je leven door meditatie of gebed, afhankelijk van wat voor jou werkt.
Stap 12: gebruik de inzichten die je hebt opgedaan tijdens dit proces om ook anderen te ondersteunen.
De effectiviteit van het 12-stappenprogramma
Door de jaren heen is gebleken dat het 12-stappenprogramma, zoals dat ook wordt gebruikt door Recovery Mental Healthcare, een zeer effectieve methode is om van een verslaving af te komen. De stappen zijn logisch op elkaar afgestemd en de structuur van het programma biedt houvast. Een belangrijk onderdeel van het succes is de groepsdynamiek: je maakt deel uit van een gemeenschap waarin iedereen hetzelfde doormaakt. Er is geen oordeel en niemand kijkt op je neer. Deze gelijkwaardigheid creëert een veilige omgeving, wat essentieel is voor het herstel. De duidelijke opbouw van het programma helpt je om naar een concreet doel toe te werken, wat bijdraag aan het succes.
Waar kun je het 12-stappenprogramma volgen?
Voor het volgen van een 12-stappenprogramma kun je terecht bij RecoveryMHC, een GGZ-instelling die gespecialiseerd is op het gebied van verslavingszorg. Hier staat een multidisciplinair team klaar om samen met jou te bepalen welke behandelmethode het beste bij jouw situatie past. Je hebt de keuze uit een dag- of avondbehandeling, maar het is ook mogelijk om te kiezen voor een klinische behandeling in Zuid-Afrika.